De eerste Karabach oorlog (1988-1994)
De eerste oorlog in (Nagorno)-Karabach dat tussen Armenië en Azerbaycan plaatsvond om de regio Karabach in het zuidwesten van Azerbaycan startte in 1988 tot en met mei 1994. Na 1994 waren er nog af en toe incidenten aan de grens van Azerbaycan en Armenië, maar in 2020 op 27 september begon de oorlog weer nadat Armenië sinds 14 september de Tovuz regio van Azerbeidzjan bombardeerde dat niet in de omgeving was van Nagorno-Karabach.
Terwijl de vraag naar een afscheidingsbeweging om zich te verenigen met Armenië in de voormalige Republiek Nagorno-Karabach relatief vreedzaam begon escaleerde het in toch 1988. In de daaropvolgende maanden groeide dit op tot een groeiend conflict tussen etnische Azerbaycanen en Armeniërs in Nagorno-Karabach. Het leidde zelfs tot beschuldigingen van etnische zuiveringen tegen de achtergrond van wat er gebeurt, uiteindelijk voerden de voormalige republieken van de USSR (Sovjet Unie), Azerbaycan en Armenië sinds 1988 een lange en niet-verklaarde oorlog uit op de hoogten van Nagorno-Karabach.
In de winter van 1992 begonnen grootschalige botsingen tussen beide partijen wat zich escaleerde naar het uitroeien van het Azerbaycaanse volk uit Nagorno-Karabach. Hoewel veel organisaties in Europa, zoals de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europe het conflict probeerden te beëindigen, waren het mislukte pogingen. Voor het einde van de oorlog in de 1994 namen Armeniërs de controle over bijna heel Nagorno-Karabach, daarnaast werden de regio’s om Nagorno-Karabach bezet door de Armeense bezetter waar geen Armeniërs woonden.
Als gevolg van het conflict werden 230.000 Armeniërs uit Azerbaycan en 800.000 uit Armenië ontheemd. Tijdens de oorlog tussen 1991-1994 werden 11.557 Azerbaycaanse soldaten in Karabach en aan de staatsgrens tijdens de gevechtsoperaties gedood. In de zomer van 1992 werden succesvolle offensieve operaties door het Azerbaycaanse leger uitgevoerd. In mei 1994 werd er met steun van Rusland een vredesverdrag ondertekend. Later werd door de Minsk-groep van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa voorgesteld om het conflict op te lossen door middel van vreedzame onderhandelingen.
Het einde van de oorlog
De oorlog duurde in 2020 zes weken en het heeft meer dan 6500 levens gekost. Uiteindelijk slaagde Azerbaycan erin om de controle over een groot gedeelte van Nagorno-Karabach terug te krijgen. Rusland was ook geslaagd om een staakt-het-vuren te bemiddelen. De sleutel voor een vreedzame oplossing lag in Rusland. De frontlinie in Nagorno-Karabach is nu voorzien van een Russische vredesmacht.